Başkasından Bekleme, Kariyerini Kendin Yönet
Hep kariyerden söz ediyoruz; başarılı bir kariyer sahibi olmaktan, mutlu kariyerden, kariyeri yönetmekten. Sahi nasıl oluyor bu iş? Çalıştığımız şirketin İnsan Kaynakları Departmanı’nın çalıştığı alanlardan biri Kariyer Yönetimi, “bu işi bizim için onlar yapsın” diyoruz, “bu onların görevi”. Zaten kariyerimizde bu noktaya gelene kadar da hep birileri yönlendirdi bizi, doğru değil mi? Birileri, geleceğin meslekleri hangisi onları anlattılar örneğin. Kimileri, hangi mesleğin iş garantisi var onlardan söz ettiler. Bazılarımız için ise şöyle gelişti; aklımızda hiç yokken, üniversite sınavındaki puan öyle denk geldiği için, o bölümü okuduk ve bitirdik. Böylelikle o mesleği seçmiş olduk. Onca yıl okundu artık mesleği eline almak gerekti ve başladı iş arama süreci. Neticede öyle oldu böyle oldu ve sonuçta kariyerimizde bulunduğumuz yerdeyiz.
Şimdi sormak isterim, bu yer o yer mi gerçekten? Çocukken ya da okul yıllarında hayalini kurduğun, olmak için can attığın yerde misin? Ya da aslında vakti zamanında hayal ettiğini sandığın ancak biraz da mecburiyetten geldiğin yerde misin? Şimdi bulunduğun yerden, okul yıllarındaki sana neler söylerdin? İş hayatına dair ne tür öğütler verirdin? Ya da meslekler konusunda ne tür deneyimler aktarırdın, geleceğin meslekleri konusunda örneğin? Aslında şimdiki seni mutlu edecek işler hakkında ne kadar çok şey anlatabilirsin ona, öyle değil mi? Öyleyse bir de 5 ya da 10 yıl sonrasına bakalım. Oradaki senden neler duymak istersin? Severek çalıştığını, kariyerinin zirvesinde olduğunu, tam da zamanın da kariyerinde büyük sayılabilecek bir değişiklik yaptığını, yapmamış olsa şimdi hala mutsuz bir çalışan olarak kalacağını… Duymak iyi geldi mi? Yaşamak daha da iyi olabilirdi.
Paraşütün Ne Renk İsimli kitabında Richard N. Bolles yaklaşık 40 yıl boyunca kitabında benzer şeyleri anlatmış. Kitap dönem dönem revize edilmiş, yenilenmiş ama özü her seferinde aynı kalmış. Bu kitapta nasıl iş bulacağınız, kariyerinize nasıl yön vereceğiniz ve daha da önemlisi kendinize uygun iş yaşamını yaşayabilmek için kendinizi nasıl basit bir çalışma ile tanıyabileceğinizi anlatıyor. Kitapta sözü geçen çiçek egzersizi için ihtiyacımız olan şey sadece kâğıt ve kalem. Bu kitabı layığı ile okuduktan sonra ve çiçek egzersizini keyifle hazırladıktan sonra kaynaklarımızı bilebiliriz artık. Hayallerimiz ve bizi motive eden şeyleri de hatırlamış oluruz. Hedefi daha net görürüz ve bu hedefe varmak için nelerin eksik kaldığını biliriz. Kariyerimiz sayesinde hangi büyük resmin parçası olacağız onu da görmüş oluruz. Kitap Türkçe’ ye kazandırıldığında 90 yaşında olan Bolles, bundan çok kısa bir süre sonra vefat etti. Tüm yaşamı boyunca kariyer konusunda uzmanlaşan Bolles’ in deneyimlerinden faydalanmanın her kademede çalışan için gerekli olduğunu düşünüyorum.
Kitapta onlarca vurucu cümle, düşündüren felsefeler var ancak ben sanırım en çok aşağıdakini beğendim. İş arama sürecinde de meslek değişikliği durumunda da en büyük engel yine düşüncelerimiz. Oysa sahip olduğumuz onlarca yüzlerce harika beceri, bilgi, deneyim ve iç görü var.
“Engeliniz olduğu düşüncesine odaklandığınız ve yapamadıklarınıza takıldığınız sürece yapabildiğiniz her şeyi unutursunuz.”
Hemen şimdi unuttuklarınızı hatırlamaya ne dersiniz?